Federal Reserve znacząco wpłynęła na destabilizację budżetu USA.
Wzrost rentowności 10-letnich obligacji skarbowych USA do 5% w ubiegłym miesiącu wywołał niepokój dotyczący kondycji finansowej kraju. Obecnie te obawy wydają się jeszcze bardziej uzasadnione. Zakończenie cyklu podwyżek stóp procentowych przez Rezerwę Federalną przyniosło tymczasową ulgę rynkowi obligacji i sprzyjało ożywieniu na indeksie S&P 500.
Należy jednak cieszyć się tym krótkotrwałym spokojem, ponieważ kolejne turbulencje związane z zadłużeniem mogą poważnie zdestabilizować amerykańską gospodarkę i rynek finansowy.
Oto przyczyny: Zmiana kursu przez Fed, od umożliwiania ogromnych deficytów do wprowadzenia największych podwyżek stóp procentowych od czterech dekad, wyraźnie wpłynęła na pogorszenie stanu budżetu. Możemy spodziewać się powrotu napięć na rynku obligacji.
Polityka Fed dotycząca luzowania ilościowego i niskich stóp procentowych sprzyjała lekkomyślnej polityce fiskalnej, co doprowadziło do wzrostu długu federalnego USA do 20 bilionów dolarów od kryzysu finansowego w 2008 roku.
Fed a deficyt budżetowy
Przykładem wpływu Fed na budżet jest znaczny wzrost deficytu w roku fiskalnym 2023, który zakończył się 30 września. Pomimo niskiego bezrobocia i silnego wzrostu PKB, który zwykle sprzyja zmniejszeniu deficytu, ten ostatni niemal podwoił się do 2 bilionów dolarów, nie licząc umorzenia kredytów studenckich przez administrację Bidena, które zostało odrzucone przez Sąd Najwyższy.
Fed odegrał kluczową rolę w tym wzroście deficytu. W roku fiskalnym 2022 przekazał ponad 100 miliardów dolarów odsetek od swojego portfela obligacji do Skarbu Państwa, ale musiał wstrzymać te płatności w zeszłym roku z powodu spadku cen obligacji. Dodatkowo, 8,7% korekta kosztów utrzymania spowodowała wzrost wypłat Social Security o 134 miliardy dolarów.
Dodatkowe 100 miliardów dolarów zostało przeznaczone na wsparcie FDIC, gdyż banki takie jak Silicon Valley Bank, inwestujące w obligacje skarbowe przy niskich stopach procentowych, stały się niewypłacalne po wzroście rentowności obligacji. Co więcej, podniesienie przez Fed kluczowej stopy procentowej powyżej 5% zmusiło rząd do zapłacenia dodatkowych 177 miliardów dolarów odsetek od długu. Ten problem będzie narastał.
Wzrost kosztów obsługi zadłużenia
W miarę wycofywania się Fed z polityki łatwego pieniądza, koszty obsługi długu publicznego gwałtownie wzrosły. Odsetki od długu osiągnęły 711 miliardów dolarów w roku fiskalnym 2023, co stanowi wzrost z 534 miliardów dolarów w 2022 roku i 413 miliardów dolarów w 2021 roku. W tym miesiącu obsługa zadłużenia wynosi 825 miliardów dolarów, co jest równoważne wydatkom USA na obronę narodową.
Błędne przekonanie o wejściu w erę niskich stóp procentowych kosztuje nas teraz drogo – najpierw z powodu wysokiej inflacji, a teraz z powodu ciągłej presji na ograniczony budżet rządowy – zauważa Sonal Desai, dyrektor inwestycyjny w Franklin Templeton Fixed Income.
Mimo że spirala zadłużenia nie jest nieunikniona, mało kto wierzy, że Waszyngton podejmie kroki, aby jej zapobiec. Fitch Ratings obniżył w sierpniu rating kredytowy USA, wyrażając zaniepokojenie “stale pogarszającymi się standardami zarządzania”. Moody’s obniżył w tym miesiącu perspektywę ratingu USA do negatywnej, ostrzegając przed “rosnącym ryzykiem politycznym dla pozycji fiskalnej kraju i ogólnego profilu kredytowego”, z uwagi na polaryzację polityczną utrudniającą redukcję deficytu.
Katalizatorem kolejnej przeceny na rynku obligacji i potencjalnego kolejnego obniżenia ratingu kredytowego USA może być nadchodząca debata na temat kosztu 3,3 bln USD w ciągu 10 lat w celu odnowienia części cięć podatkowych Trumpa z 2017 roku, które mają wygasnąć pod koniec 2025 roku.
“Strażnicy obligacji”
Debata ta nabierze znaczenia po wyborach w 2024 roku. Możemy spodziewać się, że “strażnicy obligacji” – termin stworzony przez stratega Wall Street Eda Yardeniego w latach 80. dla traderów obligacji, którzy wymuszali na Waszyngtonie płacenie za nadmierną politykę fiskalną poprzez podnoszenie rentowności obligacji skarbowych – będą coraz bardziej aktywni.
Yardeni, prezes Yardeni Research, zauważa, że “strażnicy obligacji mogą być teraz potężniejsi niż kiedykol
wiek, biorąc pod uwagę, że zadłużenie jest większe niż kiedykolwiek i rośnie szybciej z powodu wyższych stóp procentowych”.
Prognozy Biura Budżetowego Kongresu wskazują, że przy obecnym prawodawstwie – zakładając wygaśnięcie obniżek podatkowych z 2017 roku – dług publiczny jako procent PKB w USA wzrośnie z 98% do 119% do roku 2033. Komitet na rzecz Odpowiedzialnego Budżetu Federalnego szacuje, że przedłużenie tych obniżek podatkowych zwiększyłoby ten wskaźnik o dodatkowe 10 punktów procentowych. W takim scenariuszu prognozowany deficyt budżetowy na rok 2033 przekroczyłby 3 biliony dolarów, co stanowiłoby około 8% PKB. Taka sytuacja jest bezprecedensowa, chyba że wystąpi wojna lub recesja.
W obliczu tych wyzwań, “strażnicy obligacji” mogą wywierać jeszcze większą presję na rynek obligacji, jeśli nie zostaną podjęte działania mające na celu złagodzenie nieodpowiedzialnej ścieżki deficytu. Yardeni podkreśla, że jest to “niepokojące”, biorąc pod uwagę, że “strażnicy obligacji mogą być teraz potężniejsi niż kiedykolwiek, ponieważ zadłużenie jest większe niż kiedykolwiek i rośnie w szybszym tempie z powodu wyższych stóp procentowych”.
W obecnej sytuacji, gdzie dług publiczny jako udział w gospodarce USA szybko rośnie, a perspektywy na przyszłość są niepewne, wyzwania stojące przed amerykańską gospodarką i rynkiem finansowym wydają się być znaczące. To, jak rząd USA zareaguje na te wyzwania, będzie miało kluczowe znaczenie dla przyszłości kraju zarówno pod względem gospodarczym, jak i finansowym.
Od ponad 6 lat interesuje się kryptowalutami, tokenami i blockchainem, a także innymi nowoczesnymi technologiami, takimi jak sztuczna inteligencja. Aktywnie inwestuję od ponad 10 lat. Opracowałem setki wysoce merytorycznych artykułów i publikacji dla tego i wielu innych portali zewnętrznych.